फेसबुक प्रति युजर सुमारे 400 रुपये कमावते. कंपनीच्या कमाईचे संपूर्ण गणित जाणून घेऊया-
डेटा लीक प्रकरणात अडचणींचा सामना केल्यानंतर, कंपनीचे सीईओ मार्क झुकरबर्ग यांनी फेसबुक वादावर म्हटले आहे की त्यांच्या कंपनीने 50 दशलक्ष वापरकर्त्यांचा डेटा योग्यरित्या हाताळली नाही ही चूक केली आहे. तथापि, त्याने आपल्या वापरकर्त्यांना वचन दिले आहे की पुढील डेटा लीक टाळण्यासाठी फेसबुककडून कठोर पावले उचलली जातील. आता प्रश्न असा पडतो की फेसबुकच्या सर्व सेवा मोफत आहेत, पण त्याचे कमाईचे स्त्रोत काय? चला त्याबद्दल जाणून घेऊया…
आयडिया ही कंपनी बनली- वसतिगृहाच्या खोलीतून सुरू झालेली एक छोटीशी कल्पना आज जागतिक प्रकल्प बनली आहे, जगातील जवळपास एक चतुर्थांश लोकसंख्या आज Facebook च्या नोंदणीकृत वापरकर्त्यांमध्ये समाविष्ट आहे. फेसबुकवर दररोज सुमारे 200 दशलक्ष लोक लाइक्स, कमेंट्स तसेच चित्रे टाकतात. पुढील स्लाइडमध्ये जाणून घ्या कंपनीची कमाई कशी होते-
कंपनी कशी कमवते – तज्ज्ञांच्या मते, प्रत्येक युजर दिवसाला सरासरी 42 मिनिटे फेसबुकवर घालवतो. गेल्या काही वर्षांत कंपनीच्या एकूण उत्पन्नात तीन पटीने वाढ झाली आहे. 31 जानेवारी 2018 रोजी कंपनीने जारी केलेल्या निकालांनुसार, कंपनी प्रति वापरकर्ता $ 6.18 (सुमारे 401.7 रुपये) कमावते. त्याच वेळी, ऑक्टोबर-डिसेंबर तिमाहीत कंपनीची उलाढाल $1297 दशलक्ष (सुमारे 84,305 कोटी रुपये) आहे. दररोज 140 कोटी वापरकर्ते सक्रिय आहेत.
मोफत सेवा – आता प्रश्न असा आहे की फेसबुकच्या सर्व सुविधा युजर्ससाठी मोफत असताना मग पैसे कुठून येतात. अर्थात, फेसबुक आपल्या वापरकर्त्यांकडून थेट पैसे घेत नाही, परंतु ते वापरकर्त्यांचा डेटा बेस गोळा करते आणि व्यावसायिक कंपन्यांना विकते. तुमचा प्रत्येक क्लिक तुम्हाला कोणत्या ना कोणत्या कंपनीशी जोडतो.
डेटाच्या बदल्यात पैसे – फेसबुक आपला यूजर डेटा विकून कंपन्यांकडून पैसे कमवते. उदाहरणार्थ, अनेक वेळा तुम्हाला कोणत्याही साइट किंवा कोणत्याही कंपनीमध्ये नोंदणी करण्यापूर्वी विचारले जाते की तुम्हाला Facebook वापरकर्ता म्हणून पुढे जायचे आहे की नाही आणि जर तुम्ही होय केले तर ती साइट किंवा कंपनी तुमची सर्व माहिती Facebook वरून घेते.
जाहिरातीचा खेळ – दुसरा मार्ग म्हणजे जाहिरात करणे, तुमच्या लक्षात आले असेल की फेसबुकवर फक्त तुमच्या आवडत्या उत्पादनांशी संबंधित जाहिराती दिसतील. उदाहरणार्थ, एखाद्या कुत्र्याला तुम्ही आवडत्या प्राण्यामध्ये ठेवले तर तुम्हाला त्यांच्या आरोग्याशी संबंधित कुत्र्याच्या आहाराशी संबंधित सर्व जाहिराती मिळतील.
प्रेक्षक लक्ष्यीकरण – संपूर्ण गेम या जाहिरातींच्या प्लेसमेंटबद्दल आहे. या प्रक्रियेला लक्ष्यीकरण म्हणतात. फेसबुक मानवी वर्तनाशी संबंधित हा डेटा केवळ कंपन्यांनाच नाही तर सर्व राजकीय गटांनाही उपलब्ध करून देते.
कोणतीही जबाबदारी नाही – फेसबुक कोणत्याही डेटाची जबाबदारी घेत नाही आणि त्याच्या अचूकतेची हमी देत नाही. डिजिटल क्षेत्रातील ही कंपनी आतापर्यंत जगातील पाचव्या क्रमांकाचा सर्वात मौल्यवान ब्रँड बनला आहे. अनेक छोट्या कंपन्यांची खरेदी करून कंपनीने बाजारपेठेत एक मजबूत प्रतिमा निर्माण केली आहे.
